Lembrando Amadeu Ferreira
Dues lénguas
Andube anhos a filo cula léngua trocida po la
oubrigar a salir de l sou camino i tener de
pensar antes de dezir las palabras ciertas:
ua léngua naciu-me comi-la an merendas bebi-la an fuontes i rigueiros
outra ye çpoijo dua guerra de muitas batailhas.
Agora tengo dues lénguas comigo
i yá nun passo sien ambas a dues.
Stou siempre a trocar de léngua meio a miedo
cumo se fura un caso de bigamie.
Ua sabe cousas que l"outra nun conhece
ríen-se ua de la outra fazendo caçuada i a las bezes anrábian-se
afuora esso dan-se tan bien que sonho nas dues al miesmo tiempo.
Hai dies an que quiero falar ua i sale-me la outra.
Hai dies an que quedo cun ua deilhas tan amarfanhada que se nun la falar arrebento.
Hai dies an que se m"angarabátan ua an la outra
i apuis bótan-se a correr a ber quien chega purmeiro
i muita beç acában por salir ancatrapelhadas
i a mi dá-me la risa.
Hai dies an que quedo todo debelgado culas palabras por dezir
i ancarrapito-me neilhas cumo ua scalada
i deixo-las bolar cumo música
cul miedo que anferrúgen las cuordas que las sáben tocar.
Hai dies an que quiero bertir ua pa la outra
mas las palabras scónden-se-me
i passo muito tiempo atrás deilhas.
Antre eilhas debíden l miu mundo
i quando pássan la frunteira sínten-se meio perdidas
i fártan-se de roubar palabras ua a la outra.
Ambas a dues pénsan
mas hai partes de l coraçon an que ua deilhas nun cunsigue antrar
i quando s"achega a la puorta pon l sangre a golsiar de las palabras.
Cada ua fui pursora de l"outra:
l mirandés naciu purmeiro i you habituei-me a drumir
arrolhado puls sous sons calientes cumo lúrias
i ansinou l pertués a falar guiando-le la boç;
l pertués naciu-me an la punta de ls dedos
i ansinou l mirandés a screbir porque este nunca tubo scuola par"adonde ir.
Tengo dues lénguas comigo
dues lénguas que me fazírun
i yá nun passo nien sou you sien ambas a dues.
Duas línguas
Andei anos a fio com a língua torcida por a
fazer desviar-se do seu caminho e ter que
pensar antes de dizer as palavras certas:
uma língua nasceu-me comi-a em merendas bebi-a em fontes e regatos
outra é despojo de uma guerra com muitas batalhas.
Agora tenho duas línguas comigo
e já não passo sem cada uma das duas.
Estou sempre a trocar de língua meio a medo
como se se tratasse de um caso de bigamia.
Uma sabe coisas que a outra não conhece
riem-se uma da outra fazendo troça e por vezes zangam-se
fora isso dão-se tão bem que sonho nas duas ao mesmo tempo.
Há dias em que quero falar uma e sai-me a outra.
Há dias em que fico com uma delas tão amarrotada que se não a falar rebento.
Há dias em que se emaranham uma na outra
e depois põem-se a correr para ver qual chega primeiro
e muitas vezes acabam por sair enrodilhadas
e a mim dá-me vontade de rir.
Há dias em que fico completamente vergado com as palavras por dizer
e trepo por elas acima qual escadote
e deixo-as voar como música
com receio de que enferrujem as cordas que as sabem tocar.
Há dias em que quero traduzir uma para a outra
mas as palavras escondem-se de mim
e passo muito tempo à procura delas.
Entre elas dividem o meu mundo
e quando passam a fronteira sentem-se um pouco perdidas
e fartam-se de roubar palavras uma à outra.
Cada uma das duas pensa
mas há partes do coração em que uma delas não consegue entrar
e quando se aproxima da entrada faz sangrar as palavras.
Cada uma delas foi professora da outra:
o mirandês nasceu primeiro e eu habituei-me a adormecer
embalado pelos seus sons quentes como grossas cordas
e ensinou o português a falar guiando-lhe a voz;
o português nasceu-me na ponta dos dedos
e ensinou o mirandês a escrever porque este nunca teve escola onde pudesse ir.
Tenho duas línguas comigo
duas línguas que me fizeram
e já não passo nem sou eu sem cada uma das duas.
in F. Niebro. 2020. Cebadeiros (2.ª ed.) Miranda do Douro: ALCM / Âncora, p. 115
A tradução portuguesa é de José Pedro Ferreira
Professora e investigadora, coordenadora do Portal da Língua Portuguesa