Lembrando Amadeu Ferreira

Amadeu Ferreira, de pseudónimo Fracisco Niebro, teria cumprido 71 anos em 29 de julho. Figura maior das línguas e culturas mirandesa e portuguesa, defensor e cultor do multilinguismo, ser humano excecional, aqui trago o seu porventura mais conhecido poema, em jeito de homenagem.
Publicado a
Atualizado a

Dues lénguas

Andube anhos a filo cula léngua trocida po la

oubrigar a salir de l sou camino i tener de

pensar antes de dezir las palabras ciertas:

ua léngua naciu-me comi-la an merendas bebi-la an fuontes i rigueiros

outra ye çpoijo dua guerra de muitas batailhas.

Agora tengo dues lénguas comigo

i yá nun passo sien ambas a dues.

Stou siempre a trocar de léngua meio a miedo

cumo se fura un caso de bigamie.

Ua sabe cousas que l"outra nun conhece

ríen-se ua de la outra fazendo caçuada i a las bezes anrábian-se

afuora esso dan-se tan bien que sonho nas dues al miesmo tiempo.

Hai dies an que quiero falar ua i sale-me la outra.

Hai dies an que quedo cun ua deilhas tan amarfanhada que se nun la falar arrebento.

Hai dies an que se m"angarabátan ua an la outra

i apuis bótan-se a correr a ber quien chega purmeiro

i muita beç acában por salir ancatrapelhadas

i a mi dá-me la risa.

Hai dies an que quedo todo debelgado culas palabras por dezir

i ancarrapito-me neilhas cumo ua scalada

i deixo-las bolar cumo música

cul miedo que anferrúgen las cuordas que las sáben tocar.

Hai dies an que quiero bertir ua pa la outra

mas las palabras scónden-se-me

i passo muito tiempo atrás deilhas.

Antre eilhas debíden l miu mundo

i quando pássan la frunteira sínten-se meio perdidas

i fártan-se de roubar palabras ua a la outra.

Ambas a dues pénsan

mas hai partes de l coraçon an que ua deilhas nun cunsigue antrar

i quando s"achega a la puorta pon l sangre a golsiar de las palabras.

Cada ua fui pursora de l"outra:

l mirandés naciu purmeiro i you habituei-me a drumir

arrolhado puls sous sons calientes cumo lúrias

i ansinou l pertués a falar guiando-le la boç;

l pertués naciu-me an la punta de ls dedos

i ansinou l mirandés a screbir porque este nunca tubo scuola par"adonde ir.

Tengo dues lénguas comigo

dues lénguas que me fazírun

i yá nun passo nien sou you sien ambas a dues.

Duas línguas

Andei anos a fio com a língua torcida por a

fazer desviar-se do seu caminho e ter que

pensar antes de dizer as palavras certas:

uma língua nasceu-me comi-a em merendas bebi-a em fontes e regatos

outra é despojo de uma guerra com muitas batalhas.

Agora tenho duas línguas comigo

e já não passo sem cada uma das duas.

Estou sempre a trocar de língua meio a medo

como se se tratasse de um caso de bigamia.

Uma sabe coisas que a outra não conhece

riem-se uma da outra fazendo troça e por vezes zangam-se

fora isso dão-se tão bem que sonho nas duas ao mesmo tempo.

Há dias em que quero falar uma e sai-me a outra.

Há dias em que fico com uma delas tão amarrotada que se não a falar rebento.

Há dias em que se emaranham uma na outra

e depois põem-se a correr para ver qual chega primeiro

e muitas vezes acabam por sair enrodilhadas

e a mim dá-me vontade de rir.

Há dias em que fico completamente vergado com as palavras por dizer

e trepo por elas acima qual escadote

e deixo-as voar como música

com receio de que enferrujem as cordas que as sabem tocar.

Há dias em que quero traduzir uma para a outra

mas as palavras escondem-se de mim

e passo muito tempo à procura delas.

Entre elas dividem o meu mundo

e quando passam a fronteira sentem-se um pouco perdidas

e fartam-se de roubar palavras uma à outra.

Cada uma das duas pensa

mas há partes do coração em que uma delas não consegue entrar

e quando se aproxima da entrada faz sangrar as palavras.

Cada uma delas foi professora da outra:

o mirandês nasceu primeiro e eu habituei-me a adormecer

embalado pelos seus sons quentes como grossas cordas

e ensinou o português a falar guiando-lhe a voz;

o português nasceu-me na ponta dos dedos

e ensinou o mirandês a escrever porque este nunca teve escola onde pudesse ir.

Tenho duas línguas comigo

duas línguas que me fizeram

e já não passo nem sou eu sem cada uma das duas.

in F. Niebro. 2020. Cebadeiros (2.ª ed.) Miranda do Douro: ALCM / Âncora, p. 115
A tradução portuguesa é de José Pedro Ferreira

Professora e investigadora, coordenadora do Portal da Língua Portuguesa

Artigos Relacionados

No stories found.
Diário de Notícias
www.dn.pt